منطقه میان خلخال و اسالم
استان اردبیل از زاویهای هم مرز با استان گیلان است و از این جهت شهرها و مناطق همسایه با استان گیلان به طور طبیعی متاثر از شرایط اقلیمی آن استان بوده و حتی بافت فرهنگی و هنجار های اجتماعی این نواحی نیز در طول زمان تاثیرات متقابلی از هم پذیرفتهاند. در قسمت جنوب استان اردبیل جایی که به واسطهی شهرستان خلخال تو استان اردبیل و گیلان به هم میپیوندن پس از طی مسافتی کوتاه به سمت سهراهی مجره و ورود به مسیری حیرت انگیز و با گذر از گردنههای مهیب الماس و گام نهادن در گسترهای مخملین از چمن زار و لالههای صحرایی به درک لطافت و لذتی میانجامد که هر تن و روان خستهای را جان و روح دوباره میبخشد و ذوق و قریحهی هر صاحب دلی را میشکوفند.
مرز میان دو استان اردبیل و گیلان
این منطقه با فاصلهی تقریبی ۱۲۰ کیلومتر از شهر اردبیل و نیز بعد مسافتی حدودا ۱۵ کیلومتر از شهرستان خلخال یکی از خوش آبوهواترین و مطبوعترین مناطق شمالی ایران محسوب میشود. محدوده مذکور با ارتفاع متوسط ۲۲۵۰ متر از سطح آبهای آزاد بین المللی جزو حوزه آبریز رودخانه هیروچای از شعبات رودخانه قزل اوزل و قسمتی از البرز غربی بوده که از نظر تراکم پوشش گیاهی تنوع بسیاری در آن به چشم میخورد به صورتی که غنای چشمگیر مراتع طبیعی که بیشترین سطح پوشش منطقه را به خود اختصاص داده است. با گونههای گیاهی گلگاوزبان، شیرین بیان بومادران جگن و گونههای فراوان دیگر و نیز کشتزارهای دیم کوهپایهای حکایت از بارندگی مکفی سالانه در این ناحیه را دارد.
کسرت بی اندازه لالههای صحرایی که در اواخر بهار تا اوایل تابستان هر سال چونان تاقی ذرین گلوگاه کوهپایهها را پوشش میدهند تفرجگاه کم نظیری را پدید میآورد که هیچ گذرندهای را به مقاومت در برابر دمی آسودن یا گشت و گذار در این منظره سحرانگیز نباشد. این مناطق ییلاقی به عنوان سکونتگاههای فصلی عشایر گیلان مورد استفاده قرار میگیرند که این عشایر به جهت زندگی شبانی و پرورش دام عموما با تولیدات و فراورده های دامی امرار معاش میکنند.
استشمام عطر نام صمیمیت اخلاص و سادگی ساکنان آبادیهای طول مسیر که از بام خانههایشان پراکنده و فضا را آکنده میکند. رایحه دلپذیر نون تنوری تازه دست پخت زنان عشایری و طعم حقیقی لبنیاتی که همه به شیوه سنتی فراوری میشوند به نقش و هک خاطرهای میانجامد که تا سالیان دراز امکان پاک شدن از ذهن و روح آدمی نمییابد. پشت سر گذاشتن مناطق ییلاقی محور خلخال و اسالم گذر از کنار آخرین آبادی مسیر و قدم نهادن در جنگل انبوه و رویایی اسالم.
جاده اسالم
جاده کوهستانی و جنگلی اسالم در زمره ۱۰ جاده کوهستانی بسیار زیبا و خارق العاده ایران قرار دارد. گشت و گذار در دامنه طبیعت بکر و روح انگیز محور خلخال به اسالم خاطرهای فراموش نشدنی را به یادگار میگذارد که شوق حضوری دگرباره در این فضای رویایی چنان شعلهای فروزان تا هنگام نیر مجدد بدان به خاموشی نمیگراید. پاییز و زمستان نیز در محور اسالم به خلخال جلوه و نمودی خاص دارد به صورتی که با ترک ییلاقهای عشایری و عظیمتشان به سوی قشلاقهای مناسب منظره کلبههای خالی از سکنه و حصارها و کپرهای خالی از رمع و احشام داد داران دیدنی و حسرت برانگیز است. کلبههایی که چشم انتظار بهار به خواب فرو میروند تا دمی که ساکنانشان بازگردند و اجاقشان بر افروزند.